Predavanje Vanje Subotić, „Primena obrade prirodnog jezika u psihijatrijskoj dijagnostici“, biće posvećeno metodološkim i etičkim izazovima koji se javlju u primeni velikih jezičkih modela u kliničkoj neuronauci i psihijatriji; 20. decembar u 11.00 u Velikoj sali IDN-a i onlajn preko Zuma.
Obrada prirodnog jezika je tehnologija koja je unela revoluciju u kognitivne modele jezičke kompetencije zasnovane na istraživačkom programu veštačkih neuronskih mreža. Ovom tehnologijom se na statistički način analizira velika količina tekstualnih podataka, uz kombinovanje sa specifičnom vrstom neuronske mreže i algoritmom za obuku te mreže.
Metodološki izazovi koji su se javili u vezi s upotrebom modela zasnovanih na obradi prirodnog jezika tiču se objašnjenja ljudske jezičke kompetencije i uglavnom su se odnosili na sposobnosti modela da uopšte pružaju objašnjenja ili toga da nisu dovoljno biološki i psihološki plauzibilni. Usko povezani sa metodološkim izazovima su i etički izazovi: skupovi podataka za obučavanje modela izostavljaju kulturni i etnički diverzitet idiolekata, sociolekata i dijalekata, te ne možemo da pretpostavimo ni da su dovoljno inkluzivni u pogledu jezičkog ponašanja. S druge strane, specifična primena velikih jezičkih modela u kognitivnoj i kliničkoj neuronauci i psihijatriji retko se „ukršta“ sa ovim izazovima. Ovi modeli se shvataju kao neutralno oruđe za postavljanje dijagnoza.
U izlaganju, autorka će se kritički osvrnuti na pretpostavljenu neutralnost ovog metodološkog oruđa protivstavljajući ovu pretpostavku pomenutim metodološkim i etičkim izazovima.
Vanja Subotić je istraživačica-saradnica na Institutu za filozofiju Filozofskog fakulteta Univerziteta u Beogradu i spoljni saradnik na projektu TechEthos u okviru Horizon Europe. Oblasti njenog istraživanja su filozofija jezika i lingvistike, filozofija kognitivne nauke i eksperimentalna filozofija. Doktorirala je na temu uloge modela obrade prirodnog jezika baziranih na algoritmima dubokog učenja u objašnjenju jezičke kompetencije ljudi. Aktivno se bavi naučnom komunikacijom i popularizacijom etičkih izazova tehnologije obrade prirodnog jezika.
https://zoom.us/j/98089508962?pwd=Q1Rsb2lQMFVMUWNvZUozU3ppSlRSZz09
Meeting ID: 980 8950 8962
Passcode: 410968
