U predavanju „Ka istoku, ka zapadu: Kulturni odnosi i solidarnost između Italije i Jugoslavije tokom Hladnog rata“ italijanska istoričarka Frančeska Rolandi pokazala je kako je kontinuirano poboljšanje odnosa i razvijanje saradnje dveju zemalja pozitivno uticalo ne samo na sliku Jugoslavije u Italiji, nego i na sliku Italije, a time i Zapada u Jugoslaviji.
Odnosi Italije i Jugoslavije u periodu tokom i nakon Drugog svetskog rata bili su obeleženi vojnim, teritorijalnim i ideološkim sukobima. Šezdesetih godina započet proces zbližavanja dveju zemalja, poznat pod nazivom jadranski detant, vremenom je prerastao u primer uzajamne pomoći i saradnje koje su prevazilazile političke i ideološke razlike.
Frančeska Rolandi posebno se osvrnula na dva, po svojoj prirodi različita aspekta bilateralnih odnosa dveju zemalja. Prvi se odnosio na uticaj italijanske pop-kulture u Jugoslaviji, koja je delovala kao filter za zapadne trendove, a koja je bila prihvaćena širom Jugoslavije. Drugi se odnosio na veze solidarnosti koje su posebno jačale u slučajevima prirodnih katastrofa, podržavane od centralnih ili regionalnih vlasti obeju država. Posebna odlika tog odnosa bila je njegova dvosmernost: obe su države i primale i slale humanitarnu i stručnu pomoć, što je bio izuzetak u tadašnje, hladnoratovsko vreme.
Na kraju, Rolandi se osvrnula i na period posle 1989. godine i istraživanja iz tog perioda u kojima se uočava povratak narativa koji naglašava ono što razdvaja dve zemlje, poput zločina iz Drugog svetskog rata, neprijateljstva, proterivanja italijanskog stanovništva sa teritorije nekadašanje Jugoslavije i ideološke razlike tokom Hladnog rata. Ipak, i taj trend u istraživanjima postepeno se menja i Rolandi je u zaključku podvukla da bi bilo korisno da istoričari Jugoslaviju posmatraju izvan kategorija „istoka“ i „zapada“.
Predavanje je deo ciklusa ciklusa Regionalne čajanke „Jugoslavija“ koji Akademska mreža za saradnju u Jugoistočnoj Evropi organizuje u saradnji sa Institutom društvenih nauka.
