Dr Dušan Breznik (1920-2002), bio je dugogodišnji upravnik Centra za demografska istraživanja.
Rad na istraživanju stanovništva, dr Breznik je započeo polovinom pedesetih godina, kao stručni saradnik Odeljenja demografske statistike u Saveznom zavodu za statistiku. U to vreme u Saveznom, kao i Republičkom zavodu za statistiku, postojala je pozitivna istraživačka klima, tako da se pored rada na metodologiji statističkih akcija, dr Breznik uključio i u analitički rad. Njegovi prvi tekstovi odnosili su se na razmatranje metodoloških pitanja u okviru demografske statistike, i na analizu nataliteta i mortaliteta jugoslovenskog stanovništva. Ti sadržaji, skrenuli su pažnju stručne javnosti, što je doprinelo ranoj afirmaciji doktora Breznika kao istraživača i njegov prelazak 1962. godine u novoosnovani Centar za demografska istraživanja pri Institutu društvenih nauka u Beogradu. Doktor Breznik će provesti više od dve decenije u Centru za demografska istraživanja, najpre kao saradnik, a kasnije i kao njegov dugogodišnji upravnik. To je razdoblje koje je obeležilo razvoj i afirmaciju naše nauke o stanovništvu, za koje je, u velikoj meri, zaslužan dr Dušan Breznik, kao istraživač i organizator naučnog rada.
Pripadao je istraživačima čiji je predmet obuhvatao više oblasti i širok krug tema nauke o stanovništvu. Počeo je proučavanjem tendencija, osobina i determinističkih osnova fertiliteta i mortaliteta jugoslovenskog stanovništva. Mada će obe prirodne komponente ostati u najužem krugu njegovog interesovanja i istraživačkog rada, dr Breznik će predmet istraživanja postepeno širiti i temama ostalih oblasti demografskog razvitka. Tako su u njegovom istraživačkom krugu bile zastupljene migracije i teritorijalna rasprostranjenost stanovništva, gotovo sve strukture stanovništva, posebno starosno-polna, zatim brak, porodica i domaćinstva, kao i niz posebnih tema među kojima se nalaze sterilitet prvih brakova, uticaj demografskog faktora na pokretljivost stanovništva, ekonomske i socijalne posledice starenja stanovništva, a taj isti krug je zatvorio projekcijama i modelima stanovništva i pitanjima populacione politike. Ovako širok predmet proučavanja svojstven je, u istraživačkom smislu, radoznalim naučnicima kojima je pripadao doktor Breznik.
Kao dugogodišnji rukovodilac istraživačkog rada, Dušan Breznik je pružao punu podršku samostalnosti rada saradnika. Ovakvim stavom sa razlogom je stekao stručni i moralni kredibilitet, i visok ugled rukovodilaca istraživačkog rada. Posebno je bio otvoren za saradnju sa mladim istraživačima.
Veliki deo profesionalnog rada dr Dušan Breznik je posvetio pedagoškom radu. Karijeru profesora, započeo je u drugoj polovini pedesetih godina na Višoj statističkoj školi u Beogradu, na kojoj je predavao demografsku statistiku. Krajem šezdesetih godina, kao profesor po pozivu, držao je nastavu na Prirodno-matematičkom fakultetu u Beogradu, za predmete demografija i statistika, i nešto kasnije na Arhitektonskom fakultetu, na kojem je predavao demografiju na poslediplomskim studijama. U 1967/1968. školskoj godini, biran je za vanrednog, a kasnije i redovnog profesora na Ekonomskom fakultetu u Beogradu. Osnivanjem Centra za poslediplomske studije u Beogradu, dr Breznik je izabran za redovnog profesora za predmete Demografska analiza i projekcije i Stanovništvo Jugoslavije. Držao je, takođe predavanja kao profesor po pozivu na univerzitetima u Skoplju, Ljubljani i Podgorici.
Sedamdesetih godina objavio je dve knjige pod naslovom Demografija i Demografija – analiza, metodi i modeli sa sadržajem namenjenim prvenstveno studentima, ali i široj naučnoj i stručnoj javnosti. Obe su nastale kao rezultat aktivnog dugogodišnjeg istraživačkog rada i predavanja držanim na višim i visokim školama. U toku svoje profesorske karijere, dr Breznik je rukovodio izradom većeg broja magistarskih i doktorskih disertacija i bio član komisija za njihovu usmenu odbranu.
Kao naučnik i profesor, bio je prisutan u javnosti, posebno posredstvom informativnih medija. Funkciju javnog radnika vršio je sa nastojanjem da upozna širu javnost sa osnovnim sadržajima demografskog razvitka u našoj zemlji, naglašavajući njihove osobine i, posebno, nezadovoljavajuće tendencije i njihove demografske i šire društvene posledice. U tom kontekstu isticao je potrebu društvenog delovanja, zalažući se za liberalnu populacionu politiku, u okviru koje je, pre svega, insistirao na edukativnim sadržajima.
Dr Breznik je znatan deo aktivnosti posvetio časopisu Stanovništvo. Od njegovog prvog broja, koji je izašao početkom 1963. godine, bio je član redakcionog odbora, a kasnije i njegov dugogodišnji glavni i odgovorni urednik i čest saradnik. Svojim aktivnostima doprineo je ostvarenju plodne i važne funkcije koju je časopis Stanovništvo vršio tokom dugog razdoblja njegovog izlaženja.
Bio je član više stručnih i naučnih organizacija u zemlji i inostranstvu. Između ostalih i član Statističkog društva Srbije i predsednik Saveza statističkih društava Jugoslavije. Zatim, jedan od osnivača i član Društva demografa Jugoslavije, član Odbora za proučavanje stanovništva Srpske akademije nauka i umetnosti, sekretar Međuakademskog demografskog odbora i član Međunarodne unije za naučno proučavanje stanovništva. Bio je i predstavnik naše zemlje u Komisiji Ujedinjenih nacija za stanovništvo i član jugoslovenske delegacije na svetskim konferencijama o stanovništvu održanim u Beogradu 1965. i Bukureštu 1974. godine.
Iza doktora Dušana Breznika ostali su mnogi tragovi. Kao naučnik, upotpunio je i proširio znanje o našem stanovništvu i demografskoj nauci uopšte.
Umro je u Beogradu 20. septembra 2002. godine u 83. godini života.
